Rize'de Çelik Moloz Bariyeri Uygulaması - Tekno Maccaferri
Karabük Kaya Bulonu ve Diyagonal Halat Uygulaması - Tekno Maccaferri
Karabük Yolunda Kaya Bulonu ve Diyagonal Halat Uygulaması
Ekim 16, 2017
Sel Felaketini Engelleyen Çelik Moloz Bariyeri Tekno Maccaferri
Sel Felaketini Engelleyen Çelik Moloz Bariyeri
Kasım 17, 2017

Rize’de Çelik Moloz Bariyeri Uygulaması

Rize’de Çelik Moloz Bariyeri Uygulaması Tekno Maccaferri

Rize'de Çelik Moloz Bariyeri Uygulaması

Dere Islahı ve Taşkın Koruma Çalışması Çelik Moloz Bariyeri Uygulaması - Rize / Türkiye

Problem: Anadolu’nun kuzey doğusunda bulunan Doğu Karadeniz bölgesi, Türkiye’deki heyelanların ve moloz hareketlerinin en sık karşılaşıldığı bölgedir. Doğu Karadeniz Bölgesinde meydana gelen çeşitli büyüklüklerdeki toprak hareketleri önemli can ve mal kayıplarının yanı sıra ulaşımın engellenmesine yol açmaktadır. Özellikle iklim, jeolojik ve hidrografik özellikleri heyelanların sıklıkla oluşumuna sebep olmaktadır. Sadece doğal etkiler değil, aynı zamanda yanlış arazi kullanımları da bölgede yaşanan toprak hareketlerini tetiklemektedir. Doğası gereği ormanlık olması gereken dik eğimli yamaçlardaki toprak örtüsü, tarımsal faaliyetlerin arttırılması amacı ile giderek yok edilmekte ve bu durum da toprak akışlarının oluşumunu kolaylaştırmaktadır.

Özellikle geçirgenliğin yüksek ve hacim değişmelerinin fazla olduğu dik yamaçlarda aralarındaki bağlantıları azalmış taneciklerin oluşturduğu birikintiler yamaçtan aşağıya doğru hareket ederler. Bu hareketin hızı gözle fark edilemeyecek kadar düşüktür. Birikinti içerisine sızan sular kış aylarında donar ve ilkbaharda havaların ısınması ile donlar çözülür. Donma ve çözülme, genişleme ve büzülme hareketlerini meydana getirir. Bu hareketler sonucu tanecikler yerçekiminin etkisi ile aşağı doğru kayarlar.

Moloz birikintileri içinde hareket eden materyalin kalınlığı 8 – 10 cm. den birkaç metreye kadar değişmektedir. Yamaç eteklerinde bulunan karayolları, demiryolları gibi tesisler moloz hareketlerinden etkilenmektedir. Ayrıca bu hareketin sel deresine doğru olması sel ve taşkın oluşumuna neden olmaktadır.

Kurulum Öncesi Memba Görüntüsü

Çelik Moloz Bariyer Uygulama Öncesi Görüntü

Kurulum Öncesi Mansap Görüntüsü

Celik-Moloz-Bariyer

Çözüm: Moloz akışlarına karşı dere yataklarında inşa edilen enine yapılar oldukça fayda sağlamaktadır. Bu yapılar hem molozların yakalanmasına hem de eğimin azaltılmasına ve dolayısıyla hızların düşürülerek yeni akışların tetiklenmesine engel olmaktadır. Enine yapılar birçok farklı teknik kullanılarak inşa edilebilmektedir. Çelik moloz bariyerleri ise en son teknolojinin kullanıldığı pratik, esnek ve ekonomik çözümlerdir.

Türkiye’de daha önce hiç kullanılmamış çelik moloz bariyerlerinin hem performanslarının ölçülmesi hem de diğer sistemlere göre avantajlarının değerlendirilebilmesi için plot bölge olarak Rize ili Güneysu ilçesine bağlı Başköy’de, ana kol olan Potomya çayına bağlanan yan derelerden biri seçilerek tasarım çalışmaları yapılmıştır. Hesaplar neticesinde 160 kPa dayanımlı 3 m yüksekliğinde ve üstte 9 m altta 3 m genişliğinde trapez bir yatakta çelik moloz bariyeri kurulumu gerçekleşmiştir. Plot bölge seçilirken lokasyonun moloz taşıma potansiyeli, ankraj yapılacak yerlerin jeolojik durumu, topoğrafik koşulları, ulaşılabilirliği gibi birçok kriter göz önünde bulundurulmuştur.

Kurulum yapılan yan dere bir yayla yolunun altından menfezle geçerek ana kola katılmaktadır. Çelik moloz bariyeri ise bu menfezin yaklaşık 30 metre membaında kurulmuştur. Böylece yataktan gelen molozların menfezi tıkaması engellenecek ve yolun taşkın altında kalmasının ve molozlarla kapanmasının önüne geçilecektir. Kurulum aşamasında elde edilen tecrübeler neticesinde;
Bariyerlerin kurulumunun çok hızlı gerçekleştiği, hafif yapısı sayesinde zorlu topografik koşullarda kolaylıkla taşınabildiği, doğa koşullarıyla uyumlu olduğu, kazı dolgu gibi ön çalışmalara ihtiyaç duyulmamasından dolayı iş makinasına ihtiyaç duyulmaması gibi birçok avantaj sağladığı görülmüştür.

27.09.2017 tarihinde sahaya yapılan teknik gezi sırasında şiddetli yağış başlamış ve yatakta yoğun debi akışı gözlemlenmiştir. Tahmin edildiği gibi kısa süre sonra yatakta moloz akışı başlamış ve ciddi miktarda moloz çelik moloz bariyeri tarafından yakalanmıştır. Moloz bariyerinin kapasitesi tamamen dolduktan sonra moloz akışının devam etmesi dolayısı ile üzerinden bir süre daha akış olmuştur.

Sonuç: Çelik moloz bariyeri tam olarak beklenen performansı göstermiş ve görevini yerine getirmiştir. Fakat bari-yerlerin kademeli olarak kullanılması hem yatak eğiminin düşürülmesi hem de yakalanacak moloz hacminin arttırılması açısından çok büyük fayda sağlayacaktır.

Maalesef bu tarihte meydana gelen sel ve heyelanlar aynı bölgede can kayıpları ile sonuçlanmıştır. Bu denli önemli bir doğa felaketi ile mücadelede kullanılacak bariyerler, yerleşim yerlerini ve altyapı yatırımlarını tahribattan korunmasına yardımcı olacaktır.

Müşteri DSİ 22. Bölge Müdürlüğü
Ana Yüklenici – Proje ve İmalat Maccaferri Türkiye
Kullanılan Ürün Çelik Moloz Bariyeri
İşe Başlama Tarihi 2017
Daha fazla bilgi için

Bize +90 216 217 53 70 numaralı hattımızdan ulaşabilirsiniz.



Sosyal Medyada Bizi Takip Edebilirsiniz.

E-bültenimize kaydolun!

En son gelişmelerden ve güncellemelerden haberdar olun!


E-Bültene kaydolmak istiyorum.